W roku 2023 potwierdzono 25 244 przypadki boreliozy i 659 przypadków kleszczowego zapalenia opon mózgowych. W przypadku boreliozy jest to aż o 45,3 proc., a zapalenia opon mózgowych - o 47,8 proc. więcej niż w 2022 roku! Najwięcej zachorowań wśród pracowników odnotowuje się w branży leśnej, rolniczej, budowlanej, gastronomicznej i handlowej. 

Jak informuje Joanna Misiun, ekspertka ds. bezpieczeństwa pracy w firmie W&W Consulting, pracodawca powinien zapewnić pracownikom środki odstraszająe kleszcze, odpowiednią odzież ochronną, a także szkolenie dotyczące postępowania w razie zauważenia wgryzionego kleszcza.

W razie wystąpienia którejkolwiek choroby odkleszczowej u pracownika, należy działać pod kątem uzyskania orzeczenia o chrobie zawodowej. Chorego należy skierować do właściwego inspektora sanitarnego, który z kolei przekieruje na odpowiednie badania - najczęściej do poradni chorób zawodowych wojewódzkiego ośrodka medycyny pracy.

– Jeśli pracownik w trakcie pracy zauważy wgryzionego na skórze kleszcza i powiadomi o tym pracodawcę lub współpracownicy zaświadczą, że byli tego świadkiem – to w przypadku wystąpienia choroby odkleszczowej, np. boreliozy lub zapalenia mózgu – pracownik ma ułatwioną drogę do orzeczenia choroby zawodowej. Jeśli choroba wystąpi, ale nie ma mocnego dowodu na to, że ukąszenie nastąpiło podczas pracy, utrudnia to drogę do uzyskania takiego orzeczenia. Jeszcze niespełna dwie dekady temu każdy pracownik lasów państwowych z potwierdzoną boreliozą miał orzekaną chorobę zawodową. Dzisiaj lekarze orzecznicy nie są już tacy przychylni – mówi ekspertka W&W Consulting.

W razie wystąpienia nagłej reakcji organizmu na ukąszenie (na przykład przy odkleszczowym zapaleniu mózgu objawy mogą wystąpić jeszcze tego samego dnia) - można próbować ubiegać się o uznanie zdarzenia jako wypadku przy pracy. W takiej sytuacji można ubiegać się o świadczenia z tytułu wypadku przy pracy lub o dodatek pielęgnacyjny. W wypadku śmierci pracownika w związku z wypadkiem lub chorobą zawodową, rodzina może się ubiegać o odszkodowanie z ZUS czy rentę rodzinną.

Co bardzo istotne, o ile pracodawca jasno poinformował pracowników o zagrożeniu związanym z kleszczami i zabezpieczył pracowników, to poszkodowany nie może ubiegać się u pracodawcy o świadczenia w kontekście prawa pracy. Na drodze cywilnoprawnej domagać się może, a o wyniku sprawy zadecyduje sąd.

Fot.: Erik Karits

Źródło: W&W Consulting

Opracowanie: redakcja