Pracownik też odpowiada za wynagrodzenie „pod stołem”
12 listopada, 2025
Urządzenie „Fagersta”
Autor: Kacper Borowski
Na początku lat 20. ub.w. szwedzki inżynier skonstruował narzędzie Fagersta, które nadawało się tylko do ścinki, ale nie do okrzesywania.
W XX wieku w Skandynawii podejmowano wiele prób ułatwienia ręcznej pracy leśnej. Konstruktorzy prześcigali się między sobą, wymyślając coraz to nowsze i dziwniejsze urządzenia pomocnicze do prac z zakresu pozyskania drewna.
Jednym z nich był inż. Hjalmar Håkansson, który na początku lat 20. ubiegłego stulecia stworzył maszynę do ścinania drzew „Fagersta”.
Swoją nazwę maszyna do ścinki wzięła od miejscowości, w której mieszkał jej wynalazca. Firma Fagersta Bruks AB rozpoczęła seryjną produkcję urządzenia do ścinania drzew w 1922 roku. Narzędzie nadawało się tylko do ścinki stojących drzew. Podejmowano wiele prób wykorzystania urządzenia do prac związanych z przerzynką drewna, jednak konstrukcja nie pozwalała na wygodną i wydajną pracę.
Rama urządzenia wykonana była ze stalowych rur i profilów. Na spodzie ramy umieszczone było ostrze piły ręcznej. W górnej części znajdowały się haki obejmujące i chwytające pień drzewa. Dodatkowo na samej górze znajdowała się śruba, którą drwal wkręcał w pobocznicę pnia, co stabilizowało urządzenie na drzewie oraz pozwalało na zaciśnięcie założonych na pniu haków. Praca urządzeniem była bardzo łatwa i dużo bardziej komfortowa w przypadku klasycznych pił jednoręcznych czy pił moja-twoja.
Drwal w pozycji stojącej obsługiwał rękojeść poruszając nią w górę i w dół. System dźwigni oraz popychaczy zmieniał ten ruch na ruch posuwisto zwrotny ostrza piły. Dzięki temu nie było konieczności klęczenia czy schylania się podczas procesu ścinki. Wyprostowana postawa przekładała się na lepszą ergonomię pracy oraz poprawę dziennej wydajności.
Całkowita wysokość urządzenia to około 90 cm, długość wraz z rękojeścią oraz brzeszczotem to około 140 cm. Urządzenie ważyło 10 kg i mogło być bez problemu transportowane przez jedną osobę. Niestety konieczne było dźwiganie ze sobą drugiej piły przeznaczonej do przerzynki oraz okrzesywania grubszych gałęzi.
Piła była przetestowana i opisana w raporcie przez profesora Gustafa Lundberga w kwietniu 1922 r. Pierwsza próba pracy opisana przez profesora nie była zadowalająca, urządzenie było za słabo przymocowane do pnia, co wpływało na kołysanie się konstrukcji i blokowanie piły w rzazie. Kolejne testy zostały opisane przez Lundberga w czasopiśmie Skogen również w 1922 roku. Tam profesor dokładnie opisywał konstrukcję, zasadę działania oraz swoje optymistyczne nastawienie do urządzenia. W przypadku dobrego, pewnego przymocowania ramy do pnia ścinanego drzewa praca dawała bardzo dobre efekty.
Wielu użytkowników w kolejnych latach potwierdzało późniejszą opinię profesora. Mocowanie urządzenia do drzewa trwało około jednej minuty. Konstrukcja „Fagersta” pozwoliła na uzyskiwanie bardzo niskich pniaków. Piła pracowała praktycznie przy samej ziemi, ponieważ nie było konieczności zachowania miejsca na ręce drwala. Dzięki temu przy ściętym drzewie pozostawało zawsze kilkanaście lub nawet kilkadziesiąt centymetrów więcej najcenniejszej i najgrubszej części pnia. Urządzenie było sprzedawane w Szwecji oraz Norwegii. Niestety brak jest jakichkolwiek informacji o ilości wyprodukowanych egzemplarzy oraz do kiedy było wykorzystywane.
Wiele podobnych artykułów znajdziecie co miesiąc w GAZECIE LEŚNEJ -zachęcamy do prenumerowania największego czasopisma branżowego w Polsce!
Zapisz się do Newslettera
Najnowsze artykuły
Timberwolf przejmuje Green Mech, Jensen wycofuje się z rynku
12 listopada, 2025
USA. Paraliż służby leśnej
11 listopada, 2025
Śmiertelne uderzenie bukiem
9 listopada, 2025
MAPA WYPADKÓW W LESIE
