Sektor leśno-drzewny może znacząco przyczynić się do łagodzenia zmian klimatycznych, jednak efektywność łańcucha dostaw w leśnictwie w Polsce nie została dokładnie zbadana. Zespół badaczy z Instytutu Inżynierii Mechanicznej i Instytutu Nauk Leśnych pod kierownictwem dr hab. Tomasza Nurka, prof. SGGW, planuje przeanalizować potrzeby integracji łańcucha dostaw drewna w kontekście postępującej fragmentaryzacji działalności leśnej.

Projekt ma na celu usprawnienie procesu planowania pozyskania i transportu oraz poprawę współpracy, w tym transferu wiedzy i innowacyjnych narzędzi, ze środowiskanaukowego do otoczenia gospodarczego sektora leśnego na różnych etapach łańcucha dostaw. Zakłada ścisłą współpracę z PGL LP, zakładami usług leśnych, firmami transportowymi i zakładami przetwórczymi (tartaki, papiernie, zakłady przetwórcze biomasy leśnej). Celem jest również wzmocnienie dialogu pomiędzy reprezentantami poszczególnych segmentów łańcucha dostaw w leśnictwie.

Zespół badawczy projektu „Integracja łańcucha dostaw w leśnictwie jako instrument mitygacji skutków zmian klimatycznych", realizowanego w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego, zaprasza wszystkich pracujących w sektorze leśno-drzewnym do wzięcia udziału w krótkiej ankiecie w celu rzetelnego zobrazowania problemów stojących przed różnymi segmentami leśnego łańcucha dostaw. Ankieta składa się z pięciu pytań, a jej wypełnienie nie powinno zająć więcej niż 10 min. Wyniki ankiety posłużą do opracowania obrazu stanu obecnego leśnego łańcucha dostaw w Polsce: jego problemów, szans i możliwych rozwiązań. Każda odpowiedź pomoże nam zaproponować konkretne rozwiązania, żeby przystosować sektor leśno-drzewny do wyzwań jutra.

Ankietę można znaleźć tutaj.

Uprzejmie prosimy o odpowiedzi do 15 września 2024 r.

Konieczne zmiany

Aby złagodzić skutki zmian klimatycznych, Unia Europejska wprowadziła ambitne cele, które zobowiązały do osiągnięcia przez kraje członkowskie neutralności klimatycznej do 2050 roku. Wprowadzone prawo nakłada także dodatkowe działania ograniczające emisje gazów cieplarnianych netto o co najmniej 55 proc. do 2030 roku w porównaniu z poziomem z 1990 roku. Należy zatem szukać takich rozwiązań, które umożliwią realizację tych założeń już w krótkim horyzoncie czasowym. W sektorze leśnym cele te skupiają się głównie na zwiększaniu pokrywy leśnej, jednakże pozytywne skutki tego procesu odczujemy za kilkanaście, kilkadziesiąt lat.

W tym kontekście warto rozważyć możliwość usprawnienia łańcucha dostaw w leśnictwie w Polsce, aby zapewnić optymalne wykorzystanie pozyskiwanego drewna, a także zminimalizować negatywne oddziaływanie na środowisko. Łańcuch dostaw w leśnictwie zaczyna się na obszarach pozyskiwania drewna, gdzie drzewa są ścinane, okrzesywane, a następnie docinane na zamówione sortymenty. Przy okrzesywaniu i wyrabianiu sortymentów powstają pozostałości pozrębowe, które mogą służyć jako drewno energetyczne i w tym celu są zwykle rozdrabniane na obszarze pozyskania. Zarówno sortymenty i zrębki dostarczane są bezpośrednio do tartaków, celulozowni, ciepłowni lub innych zakładów przetwórczych.

Czy leśny łańcuch dostaw w Polsce jest na to przygotowany?

Przed łańcuchem dostaw sektora leśno-drzewnego w Polce stoi wiele wyzwań natury ekonomicznej i ekologicznej. Po pierwsze, duże rozdrobnienie prac leśnych oraz ograniczona informacja oprzepływie surowca pomiędzy uczestnikami łańcucha dostaw utrudniają efektywne wykorzystanie kadr i sprzętu, zwiększają zużycie paliwa i inne koszty operacyjne. Po drugie, polskie lasy coraz częściej zmagają się ze skutkami gradacji szkodników lub wystąpieniem klęsk żywiołowych. W takich sytuacjach, znaczne ilości surowca muszą być wywiezione z lasu w jak najkrótszym czasie, co komplikuje organizację prac leśnych. Po trzecie, transport drewna, głównie ciężki transport drogowy na duże odległości, wiąże się z istotną emisją gazów cieplarnianych.

Ponadto w najbliższych latach na skutek adaptacji drzewostanów do warunków klimatycznych, rozdrobnienie prac leśnych będzie tylko wzrastać, co niesie za sobą wzrost kosztów i emisji gazów cieplarnianych. Niedobory kadrowe również będą coraz bardziej widoczne. Dlatego optymalizacja logistyki przepływu drewna jest konieczna zarówno z ekologicznego, jak i ekonomicznego punktu widzenia. Zwłaszcza, że najbardziej energochłonne ogniwo łańcucha – transport drogowy – ma być objęty europejskim systemem handlu emisjami ETS2 już za trzy lata.

Usprawnić łańcuch dostaw

Efektem projektu ma być opracowanie metody koncentracji prac leśnych i optymalizacji transportu surowca z lasu do zakładów przetwórczych w ramach modelowania przepływów surowca za pomocą symulacji zdarzeń dyskretnych. Działania planistyczne będą mogły być wspierane proponowanym przez zespół narzędziem, pozwalającym na szybkie podejmowanie optymalnych decyzji w oparciu o bieżącą sytuację, co jest obecnie niemożliwe.

Projekt może przyczynić się do zapewnienia zrównoważonej dystrybucji surowca drzewnego. Jego oczekiwane rezultaty dotyczą zarówno aspektów ekologicznych, ekonomicznych, jak i społecznych.

Doskonalenie przepływu towarów (drewna) jest bowiem ważne dla wszystkich ogniw łańcucha dostaw i powinno stanowić płaszczyznę współpracy, której efektem będzie wzrost efektywności. Przyczyni się to także do zmniejszenia uciążliwości zadań gospodarczych dla społeczeństwa i ich negatywnego wpływu na środowisko naturalne. W ten sposób sektor leśno-drzewny będzie lepiej przystosowany do wyzwań jutra.

Zespół projektowy zaprasza wszystkich pracujących w sektorze leśno - drzewnym do wzięcia udziału w krótkiej ankiecie w celu rzetelnego zobrazowania problemów stojących przed różnymi segmentami łańcucha dostaw drewna. Wyniki ankiety posłużą do opracowania obrazu stanu obecnego łańcucha dostaw drewna w Polsce: jego problemów, szans i możliwych rozwiązań. Każda odpowiedź pomoże zaproponować konkretne rozwiązania, żeby przystosować sektor leśno - drzewny do wyzwań jutra. Link do sondażu będzie umieszczony w najbliższym czasie na stronie firmylesne.pl. Jeśli mają Państwo pytania lub komentarze, prosimy przesyłać je na adres: lesnalogistyka@sggw.edu.pl.