Firmy leśne : Poradnik Młodego Drwala cz. 7

Strona główna

Informacje

BHP w lesie

Poradnik Młodego Drwala cz. 7

Dodano: 11.12.2021

Prawidłowe ostrzenie pilarki i ograniczników. Jak to zrobić?

Zęby tnące

Najważniejsze podczas ostrzenia łańcucha jest dokładność i precyzja.

Nie powinniśmy się spieszyć, oraz bagatelizować ostrzenia.

Źle naostrzony łańcuch wpływa negatywnie na nasze bezpieczeństwo (większa możliwość odbicia pilarki z rzazu), a także na ergonomię pracy i efektywność cięcia.

Dobrze naostrzony łańcuch powinien sam z łatwością wrzynać się w drewno, bez używania zbyt dużej siły. Nie powinien wyskakiwać, szarpać, a kierunek cięcia nie powinien odbiegać od zamierzonego przez pilarza.

Samo ostrzenie powinno przebiegać w wygodnej i ergonomicznej dla drwala pozycji.

Dobremu naostrzeniu pomagają dodatkowe narzędzia, np. specjalny przymiar z zaznaczonym kątem, pod jakim mamy prowadzić pilnik.

Przechodząc do ostrzenia - w pierwszej kolejności wybieramy jedną ze stron łańcucha. Zęby lewe albo prawe. Jest to ważne, ze względu na oszczędność czasu, na której tak często nam zależy oraz, że ręka "przyzwyczaja" się do określonego położenia i wykonywanego ruchu. Możemy wówczas ostrzyć każdy ząb z podobną siłą i podobnym kątem jak poprzedni.

Po naostrzeniu zębów, do których mamy dostęp, przesuwamy łańcuch na prowadnicy, w kierunku w którym on pracuje.

Zachowanie tego kierunku również wpływa na jakość naszego ostrzenia i bezpieczeństwo.

Po pierwsze jest mniejsze ryzyko skaleczenia się, trudniej nam zgubić już ostrzone zęby, a także trudniej o przypadkowe stępienie zęba, co zdarza się podczas przesuwania łańcucha do tyłu.

Pilnik na zębie prowadzimy w jednym kierunku na zewnątrz zęba, prostopadle do prowadnicy, zachowując trzydziestostopniowy kąt ostrzenia. Wyrównujemy krawędź tnącą (tzw. półkę), oraz zęby różnej długości. Wówczas cięcie jest proste i bardzo wydajne.

Ograniczniki

O głębokości cięcia decyduje różnica wysokości między ogranicznikiem, a poziomą krawędzią tnącą zęba (tzw. półką).

Ząb tnący z ogranicznikiem w działaniu jest podobny do struga stolarskiego, którego ostrze wystaje nieco ponad obudowę. Grubość wióra zależy właśnie od tego jak duża jest ta różnica. Nie może być zbyt mała, ponieważ wówczas ząb, nawet ostry, nie będzie miał możliwości wgryzienia się w drewno. Średnio dla podziałek typowo leśnych (0,325', 3/8') różnica ta wynosi 0,65 mm.

Zaleca się piłowanie organiczników po ok. 3 - 4 ostrzeniach, ale zależne jest to od siły ostrzenia i zużycia zębów. Wówczas staje się odczuwalna różnica w cięciu i jego wydajności. Należy pamiętać, że zbyt mocne spiłowanie ograniczników wpływa negatywnie na naszą pracę. Obciąża mocno sprzęt, a praca staje się nierówna, piła zaczyna szarpać, "staje" w rzazie i musimy się z nią szarpać.

Do "ściągania" ograniczników służą specjalne przymiary oraz pilnik płaski. Na przymiarach znajdziemy sześć elementów: dwie szczerbinki, dwa otwory, oraz napis "SOFT" (z j. ang. "miękki"), a także "HARD" (z j. ang. "twardy"). Szczerbinka i otwór oznaczona napisem "SOFT" służą do mocniejszego spiłowania ograniczników.

Używamy ich, gdy obrabiamy surowiec miękki (sosna, świerk, topola). Szczerbinki i otworu "HARD" używamy podczas pracy z gatunkami twardymi (dąb, grab, wiąz). Przydaje się ona również podczas mroźnych zim.

Zamrożone drewno jest bowiem twardsze, niż świeże.