wbleasing
fpkjg
Slide
Slide
Slide
stihl-jesien2024-AkuGratis-1150x600-01

Czy można wybudować dom na działce leśnej?

Autor: redakcja

Zdjęcie ilustracyjne. Fot.: Lasmedia

Proces zmiany ich przeznaczenia działki jest skomplikowany, a w dodatku nie ma gwarancji, że uda się go przeprowadzić.

Zakup działki leśnej może wydawać się kuszącą alternatywą dla osób marzących o budowie domu w spokojnej, zielonej okolicy. Niestety, posiadanie gruntu nie jest jednoznaczne z możliwością jego zabudowy. W polskim porządku prawnym działki leśne podlegają szczególnej ochronie. Proces zmiany ich przeznaczenia na działki budowlane jest skomplikowany i wymaga czasu, nakładów finansowych oraz zgody wielu instytucji. W dodatku nie mamy gwarancji, że uda się go przeprowadzić.

Zgodnie z ustawą z dnia 28 września 1991 r. o lasach, działka leśna to grunt zaklasyfikowany jako las w ewidencji gruntów i budynków. Teren taki może być własnością Skarbu Państwa, osoby fizycznej lub jednostki samorządu terytorialnego. O jego statusie decyduje nie tylko faktyczne zalesienie, ale także przeznaczenie w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego (MPZP) i klasyfikacja w ewidencji gruntów (np. oznaczenie jako „Ls”).

Działka będzie traktowana jako leśna, jeśli tak została sklasyfikowana w dokumentach. Nie będzie miało znaczenia, że nie ma na niej drzew i nie przypomina typowego lasu. Z drugiej strony grunt porośnięty dorodnymi drzewami nie musi być lasem i sprawiać problemów formalnych przed rozpoczęciem budowy.

Tereny pod szczególną ochroną

Lasami zarządza w Polsce głównie Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe, ale również osoby prywatne mogą być właścicielami terenów leśnych. Jednak niezależnie od formy własności, każdy las w Polsce podlega szczególnej ochronie wynikającej z przepisów prawa.

Budowa domu na działce leśnej jest zabroniona, dopóki nie zostanie zmienione jej przeznaczenie. Grunty leśne w Polsce objęte są ścisłą ochroną, a jakakolwiek zabudowa na takich terenach jest możliwa wyłącznie po spełnieniu szeregu wymagań formalnych i uzyskaniu odpowiednich zezwoleń. Oznacza to, że budowa domu wymaga wcześniejszego odlesienia gruntu, czyli przekształcenia go w działkę budowlaną.

Leśnicy, jako grupa zawodowa, nie posiadają specjalnych praw do prywatnych działek leśnych. Ich uprawnienia wynikają wyłącznie z przepisów prawa leśnego oraz obowiązków służbowych związanych z zarządzaniem lasami państwowymi lub nadzorem nad lasami prywatnymi. Lasy Państwowe, jako instytucja, planują i realizują inwestycje związane z infrastrukturą leśną, w tym z budową czy modernizacją leśniczówek, a leśnik może w niej zamieszkać lub użytkować ją służbowo tylko w ramach pełnienia swoich obowiązków zawodowych.

Zmiana przeznaczenia gruntu

Jeśli planujemy wybudować dom na działce leśnej, pierwszym krokiem, który powinniśmy zrobić, jest sprawdzenie, czy dana działka leśna znajduje się na terenie objętym MPZP i jakie jest jej przeznaczenie. Plan miejscowy uzyskamy w wydziale architektury lub planowania przestrzennego urzędu gminy, na której terenie jest położona działka.

Jeśli działka oznaczona jest w MPZP jako teren leśny (Ls), nie ma możliwości uzyskania pozwolenia na budowę domu, dopóki plan nie zostanie zmieniony. Zmiana MPZP to długotrwały proces. Może on trwać od kilku miesięcy nawet do kilku lat. Inicjatorem zmiany może być właściciel działki, ale ostateczna decyzja leży w gestii samorządu.

Jeżeli natomiast plan dopuszcza zabudowę mieszkaniową na działce zadrzewionej, sprawa może być znacznie prostsza. Nadal będzie jednak konieczne wyłączenie gruntu z produkcji leśnej.
W przypadku braku MPZP musimy wystąpić o wydanie decyzji o warunkach zabudowy.

Nawet jeśli MPZP dopuszcza zabudowę, działka musi zostać przekwalifikowana w ewidencji gruntów i budynków. Grunt leśny musi zostać zmieniony na grunt budowlany. Wniosek o zmianę klasyfikacji składa się do wydziału geodezji w starostwie powiatowym.

W wielu przypadkach, zanim zaczniemy realizować następny krok, konieczne jest jeszcze przeprowadzenie geodezyjnego podziału działek. Jego zadaniem jest wyodrębnienie małej działki, na której będziemy realizować budowę z większego terenu, którego przeznaczenie nie ulegnie zmianie.

Wyłączenie gruntu z produkcji leśnej

Kolejnym krokiem do realizacji inwestycji jest przygotowywania działki leśnej pod zabudowę. Zgodnie z ustawą o ochronie gruntów rolnych i leśnych z dnia 3 lutego 1995 r., każdy grunt leśny, który ma być przeznaczony na cele inne niż leśne, musi zostać wyłączony z produkcji leśnej.

Decyzję w tej sprawie wydaje dyrektor regionalnej dyrekcji Lasów Państwowych w przypadku gruntów należących do Skarbu Państwa lub marszałek województwa, jeśli działka leśna jest w prywatnych rękach. Złożenie wniosku o zmianę przeznaczenia gruntu wraz ze wszystkimi wymaganymi dokumentami nie gwarantuje, że decyzja będzie dla nas pozytywna.

Wyłączenie z produkcji leśnej wiąże się najczęściej z obowiązkiem uiszczenia opłat. Opłata jednorazowa jest ustalana indywidualnie w zależności od klasy bonitacyjnej lasu i powierzchni wyłączanej działki. W celu rekompensaty utraty potencjału leśnego może zostać nałożona opłata roczna, którą będzie trzeba wnosić przez 10 lat.

Zwolnienie z części opłat możliwe jest w przypadku działek o powierzchni do 500 metrów kwadratowych, które są przeznaczone na zabudowę mieszkaniową jednorodzinną. Co ciekawe, takie działki na sprzedaż pojawiają się często w podwarszawskich miejscowościach jak Otwock albo i obrzeżach samego miasta Warszawy.

Pozwolenia na budowę

Dopiero po przeprowadzeniu wszystkich zmian i uregulowań formalnych, po zmianie przeznaczenia działki i wyłączeniu jej z produkcji leśnej, możliwe jest złożenie wniosku o pozwolenie na budowę domu jednorodzinnego. Procedura będzie podobna, jak w przypadku działki, która od początku była działką budowlaną. Wniosek składa się do starostwa powiatowego lub urzędu miasta na prawach powiatu. Należy do niego dołączyć wymagane dokumenty, takie jak:

  • projekt budowlany zgodny z MPZP lub decyzją o warunkach zabudowy,
  • decyzję o wyłączeniu gruntu z produkcji leśnej,
  • aktualny wypis z ewidencji gruntów,
  • mapę do celów projektowych.

Trzeba pamiętać, że zgodnie z warunkami technicznymi, budynki mieszkalne powinny być lokalizowane w odpowiedniej odległości od granicy lasu. Najczęściej jest to nie mniej niż 12 metrów. W praktyce oznacza to konieczność zapewnienia tzw. strefy ochronnej przeciwpożarowej.

Aby uzyskać pozwolenie na budowę, działka musi mieć zapewniony dostęp do drogi publicznej, musi być dostępne przyłącze wodno-kanalizacyjne i energetyczne, a przynajmniej musi istnieć możliwość realizacji takiego przyłącza.

W przypadku braku MPZP co najmniej jedna sąsiednia działka musi być zabudowana w sposób pozwalający na określenie warunków nowej zabudowy i musi mieć zapewniony dostęp do tej samej drogi publicznej, co nasza.

Jeśli będzie to konieczne, to przed rozpoczęciem budowy będziemy musieli wyciąć rosnące na działce drzewa. To również wiąże się z kolejnymi formalnościami oraz dodatkowymi kosztami. Konieczne może być ustalenie gatunków drzew rosnących na gruncie przeznaczonym pod zabudowę i uzyskanie pozwolenia na ich usunięcie. Może to być obarczone opłatą uzależniona od rodzaju i wieku drzewostanu.

Podsumowanie

Działka leśna może być atrakcyjna pod względem lokalizacji lub ceny, ale przed zakupem i rozpoczęciem planowania budowy domu warto rozważyć wszelkie problemy formalne, wysokie opłaty i długi czas oczekiwania na uzyskanie niezbędnych decyzji. W większości przypadków taka inwestycja wiąże się z ryzykiem oraz koniecznością wieloletniego zaangażowania w realizację spraw urzędowych.

Zapisz się do Newslettera

Najnowsze artykuły

MAPA WYPADKÓW W LESIE

mapa z buttonem