Status pokrzywdzonego

Sprawa rozpoczyna się oczywiście od zgłoszenia zdarzenia policji lub prokuraturze. Osoba zgłaszająca sprawę jest przesłuchiwana w charakterze świadka, ale od chwili wszczęcia postępowania może realizować swoje uprawnienia także jako pokrzywdzony. Jest to ważny status, który daje ZUL-owi konkretne uprawnienia względem prokuratury i policji. Warto z nich korzystać manifestując organom ścigania swoje zaangażowanie i pilnować, by sprawa prowadzona była z należytą starannością oraz doprowadziła do ustalenia sprawcy.

Uprawnienia w śledztwie

I tak, osobie pokrzywdzonej przysługuje prawo do składania wniosków o dokonanie czynności śledztwa. Jeżeli zatem znajdujemy się w posiadaniu jakiegoś dowodu istotnego dla sprawy, wiemy gdzie taki dowód może się znajdować lub znana jest nam osoba posiadająca wiedzę o sprawie, możemy proponować prokuraturze przeprowadzenie tych dowodów. Prokurator nie będzie mógł nam odmówić udziału w zaproponowanej czynności, czyli np. w przesłuchaniu zawnioskowanego świadka. Takiemu świadkowi możemy zadawać pytania, co czasem jest wręcz na rękę funkcjonariuszowi prowadzącemu przesłuchanie.

Pokrzywdzony jako samodzielny oskarżyciel przed sądem

Ważne uprawnienia pokrzywdzonego materializują się w momencie, gdy postępowanie zostanie umorzone. Taka decyzja może być bowiem przez pokrzywdzonego kwestionowana przed sądem. Pokrzywdzony wykazuje wtedy, że śledztwa nie prowadzono należycie, że zaniechano dopuszczenia ważnych dowodów lub wyciągnięto z nich niewłaściwe wnioski. Pozytywna decyzja sądu oznacza cofnięcie sprawy do etapu śledczego. Jeżeli prokuratura lub policja, pomimo uzupełnienia postępowania, ponownie zadecyduje o umorzeniu, pokrzywdzony może wtedy samodzielnie wystąpić do sądu z tzw. subsydiarnym aktem oskarżenia. Sprawa sądowa toczy się w takim wypadku bez udziału prokuratora.

Odszkodowanie w wyroku karnym

Istotnym uprawnieniem pokrzywdzonego jest możliwość dochodzenia odszkodowania w toku sprawy karnej. Jeżeli zatem z jakichś powodów nie uzyskaliśmy za utracony lub uszkodzony sprzęt rekompensaty od ubezpieczyciela, możemy żądać jej zasądzenia od sądu karnego. Nie ma w tej sytuacji konieczności wszczynania odrębnego, cywilnego procesu. Odszkodowanie przyznane przez sąd karny może okazać się o wiele prostsze do ściągnięcia, bowiem zaniechanie spłaty czasem oznacza dla sprawcy bezwzględne wykonanie zawieszonej uprzednio kary pozbawienia wolności.

Łukasz Bąk

Wspólnik w Kancelarii Jaskot, Bąk ? Adwokaci