Wedle instrukcji i z przeróbkami

Zgodnie z prawem, wszystkie urządzenia poddawane inspekcji muszą być zainstalowane i użytkowane zgodnie z instrukcją użytkownika.

Inspektor sprawdza, czy przedmiot badania jest zgodny z tą instrukcją.

W przypadku, w którym jakiś element urządzenia pochodzi od innego producenta (jak na przykład rotator), wtedy użytkownik musi przedstawić do inspekcji instrukcje dla wszystkich elementów.

? Urządzenie techniczne przedstawiane do badania technicznego powinno być zmontowane i przygotowane do eksploatacji zgodnie z instrukcją eksploatacji. W przypadku gdy rotator pochodzi od producenta innego, niż producent przyczepy zrywkowej, wówczas jego instrukcja powinna stanowić element instrukcji eksploatacji całego urządzenia technicznego ? wyjaśnia Rafał Rajewski z Wydziału Urządzeń Transportu Bliskiego UDT.

Instrukcje, z punktu widzenia UDT, nie muszą zawierać informacji, które nie mają wpływu na proces użytkowania urządzenia.

Nasuwa się przykład ciśnienia w oponach w przypadku użytkowania żurawia wyłącznie usytuowanego na podporach, a nie na kołach.

? W instrukcji obsługi przyczepy powinny być zawarte wszystkie informacje niezbędne do jej użytkowania. Wartość ciśnienia w oponach w instrukcji obsługi przyczepy musi zostać podana wówczas, gdy eksploatacja żurawia odbywa się ?na kołach?. W przypadku pracy żurawia na podporach, kiedy w czasie pracy nie ma styku ogumienia z podłożem, ciśnienie w oponach nie ma bezpośredniego wpływu na eksploatację urządzenia i nie musi być podawane w instrukcji ? dodaje Rajewski.

Trudny temat pojawił się również w przypadku napraw dokonywanych na przykład na głowicy harwestera. Przyjmijmy, że zaszła potrzeba zespawania noży w głowicy ? czy w takim wypadku również należy uzgodnić naprawę z UDT?

Często zdarza się też, że pewne elementy chwytaka są dospawane celowo przez użytkownika, aby zwiększyć jego użyteczność. Wydaje się, że głowica czy chwytak nie stanowi integralnej części żurawia, a jedynie jego wyposażenie wymienne.

Tu również odpowiedź fachowca rozwiewa wątpliwości. ? Eksploatacja urządzeń technicznych powinna odbywać się przede wszystkim w oparciu o postanowienia instrukcji eksploatacji danego urządzenia oraz krajowych przepisów dotyczących eksploatacji tych urządzeń. W przypadku kiedy dane wyposażenie wymienne, montowane na urządzeniu technicznym podlegającym dozorowi technicznemu, nie będące elementem składowym urządzenia technicznego, wymaga naprawy, wówczas czynności związane z naprawą takiego wyposażenia wymiennego powinny być realizowane przez kompetentne podmioty w oparciu o wytyczne zawarte w instrukcjach producenta ? mówi Rajewski.

Nieco bardziej problematyczne jest wprowadzanie własnych ulepszeń do sprzętu leśnego.

Wszelkie poprawki w budowie urządzenia, nawet w elementach nie wchodzących w skład żurawia, należy uzgodnić z UDT, na podstawie przepisów z ustawy z dnia 21 grudnia 2000 roku.

Te poprawki muszą być wprowadzone przez uprawniony przez UDT podmiot.

Jeśli wprowadzone modyfikacje nie powodują zmiany przeznaczenia urządzenia, to zachowuje ono pierwotne oznakowanie CE i może być bez problemu użytkowane. Takie modyfikacje mogą być przewidziane przez producenta i objęte oceną ryzyka, dokumentami i deklaracją zgodności. Inaczej jest, jeśli zmiana wprowadzona w sprzęcie zmienia jego przeznaczenie, funkcje czy parametry.

Wówczas oznakowanie CE traci ważność, a modyfikujący jest uznawany za producenta, a więc będzie musiał spełnić wymagania nałożone na producentów sprzętu.

Wielu użytkowników żurawi leśnych narzeka na rozmiary instrukcji przyporządkowanych urządzeniom.

Wiele z nich osiąga niesamowite rozmiary nawet 120 stron!

Niestety, producenci żurawi mają w tej kwestii własne problemy, związane z wymaganiami stawianymi przez Dyrektywę Maszynową. Wykaz informacji, jakie powinna zawierać instrukcja obsługi maszyn określony jest w pkt 1.7.4.2 dyrektywy maszynowej 2006/42/WE.

? Jest to wymaganie, za które spełnienie odpowiada producent maszyny przed wprowadzeniem jej do obrotu lub oddania do użytku. Przepisy dyrektyw maszynowej, jak i przepisy o dozorze technicznym nie nakładają ograniczenia co do ilości informacji podawanych w instrukcjach maszyn ? tłumaczy Rajewski.

Wymagania stawiane przez UDT są skomplikowane tylko pozornie. Tak naprawdę chodzi w nich wyłącznie o zachowanie bezpieczeństwa pracy. W razie wątpliwości najlepiej poświęcić 15 minut na telefon do lokalnego oddziału UDT i upewnienie się w kwestiach formalnych.

Czytaj także:

O Urzędzie dozoru Techniczego - cz. 1

Michał Procner